Nesli Tükenmekte Olan Hayvanlar

Nesli tükenmekte olan hayvanlar, hayvan ve
bitkiler, nesli tükenmekte olan hayvanların resimleri, Türkiye’de ve
dünyada nesli tükenmekte olan hayvanlar, bunların türleri, isimleri,
bunlar hakkında bilgiler, ülkemizde hangileri var, listesi, koruma
yolları, ülkemizde soyu tükenmekte olan hayvanlar, neden soyları
tukenmekte gibi sorularınıza cevaplar içermektedir.

NESLİ TÜKENMEKTE OLAN HAYVANLAR

Nesli
tükenmekte olan hayvanlar, yok olma tehdidi altındaki hayvan
türleridir. Bir türün tükenmekte olması demek, sayılarının giderek
azalıyor olması ve doğal ortamlarında onları tehdit eden unsurlar
ortadan kaldırılmazsa yok olacakları anlamını taşır. Dünya Doğayı Koruma
Birliği'nin (IUCN) iki yılda bir yayımlanan kırmızı listesinde yer
alırlar. Bir türün kırmızı listeye alınması için dünya üzerinde 50'den
az yetişkin bireyin kalmış olması gereklidir.

Diğer bir kategori hassas türlerdir. Bunun için temel kıstas türün yetişkin popülasyonunun 1000'den az olmasıdır.

Anadolu Leoparı

Dünya
Doğayı Koruma Birliği'nin (IUCN) 2006 raporu, insan kaynaklı
suistimaller sonucu 784 türün dünya üzerinden tamamen yok olduğunu ve
16.119 hayvan türünün tükenmekte olduğunu göstermekte. Sadece 2006'da
listeye 530 türün eklenmiş olması canlı türlerinin ne büyük bir tehdit
altında olduğunu gösterir.

Bir türün soyunun tükenmesi doğal
yaşamın bir parçasıdır aslında, hatta şu anda dünyada bulunan canlıların
sayısı, dünyada yaşamış tüm canlıların %5'i kadar olduğu tahmin
edilmektedir.

Kelaynak

Deniz
ürünlerine ve suya duyduğumuz açlığın giderek yoğunlaşması
gezegenimizde yaşayan su canlıları için giderek ciddi bir tehlike
oluşturuyor. Sığ suda yaşayan balık türleri azaldıkça, balıkçılar da
gözlerini derin sulara dikiyorlar ve böylece oralarda yaşayan canlıların
geleceğini tehlikeye sokuyorlar.

Hayvanların neslinin tükenmekte
olmasının ana sebebi insanlardır. Diğer sebepler ise insanın ortaya
çıkardığı türevlerdir.

Goril

Bütün
canlıların yaşamlarını sürdürebilmeleri için kesinlikle insana ihtiyacı
bulunmaz, ama insanın yaşamını sürdürebilmesi için en küçük hücreliden
yırtıcılara kadar bu canlılara ihtiyacı var. Eğer habitat (hayvanların
yaşam ortamı) tahribatı, plansız nüfus artışı, yapılaşma, ormanların
yakılması, sulak alan tahribi sürerse, birçok tür tükenme tehlikesine
girer. Bir türün, dünya üzerinde ya da lokal olarak bulunduğu bölgede
yok olmasının kötü sonuçlarını kimse kestiremez. Bu, yakın zamanda da
ortaya çıkmaz. Örneğin bizi rahatsız eden karasinek birden ortadan
kalksa, her tarafı hayvan leşleri götürür. Ya da baykuşların yok
olduğunu düşünelim; o zaman tarla fareleri üzerindeki baskı kalkar.

Bilim
adamları, kıtalardaki doğal yaşam alanlarının insanlar tarafından
çitler, asfalt yollar, çiftlikler ve şehirlerle bölünerek, bazı
biologların “sanal adalar” olarak adlandırdığı kopuk yaşam alanlarına
dönüştüğünü söylüyorlar. Doğal yaşam alanlarının yokedilmesi, aşırı
avlanma, iklim değişikliği ve kirlenme pek çok canlının neslinin
tükenmesinde etken olan diğer faktörler.
Akdeniz Foku


"Bilinçli
bir koruma olmazsa, doğal hayat bir gün bitecek. Sivrisineğin bile
korunmaya ihtiyacı var. Ama yasaklar dinlenmiyor. Bu gidişle doğa diye
bir şey kalmayacak"

İnsanlar, hayvanların yaşam alanlarını kendi
çıkarları için yok etmektedirler ama bunu yaparken asıl kendi
yaşamlarını tehdit altına soktuklarının farkında değiller.

NESLİ TÜKENMEKTE OLAN HAYVANLARDAN BAZILARI

Panda “Bambu Ayısı”

Panda Bambu Ayısı

Dev
panda, Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) için ayrı bir anlam taşır, çünkü
bu sevimli hayvan 1961 yılından beri vakfın sembolü. Dev panda ayrıca
anavatanı olan Çin’in de milli amblemi. Siyah-beyaz kürküyle dikkat
çeken dev pandaların boyu yaklaşık 1,5 metre, ağırlığı ise 100-150 kg
arasındadır. Bambu ormanlarında yaşayan dev pandalar, günde 12-38 kg
kadar bambu ağacı yiyerek hayatta kalır.

Dev panda Çin’in Yangtze
Havzası’ndaki bambu ormanlarında yaşar. Bu havza, biyoçeşitlilik
açısından dünyanın en zengin bölgelerinden biridir. Burada nesli tehlike
altında olan pek çok hayvan ve bitki türü barınır. Bu açıdan Yangtze
Havzası’nın mutlaka korunması gerekiyor.

Çin’deki bambu
ormanlarının giderek yok olması, pandaların hayatını da tehdit ediyor.
Şu anda sadece 700 tane kalan pandaların 21. yüzyılın sonunda soylarının
tükenmemesi için extra çaba sarfedilmektedir. Panda avlamanın cezası
Çin'de ölüme çarptırılmaktır. Bu hayvanların da habitat kaybı yüzünden
sayılarının azaldığı bilinmektedir.

Diğer bir adı bambu ayısı
olan pandaların ağırlığı neredeyse 120 kilo civarında. Panda gününün
büyük bir bölümünü bambu yemekle geçirir. Çok sevdiği bambuyu yiyebilmek
için Çin’den başka bir yere gitmediklerinden, ne yazık ki nesilleri
tükenmek üzere.

Pandalar çok tembel hayvanlardır. Dişleri
bambunun sert kabuklarına uygun olarak sağlam ve keskin. Beslenmek
onların yaklaşık 14 saatini alıyor. Hayvanat bahçelerinde yaşayan
pandalar, doğal ortamlarında yaşayan pandalara göre çok daha farklı
beslenebiliyorlar.

Yemek yemediği zamanlar panda sürekli uyur.
Uyumadığında ise hiç acelesi yoktur ve çok yavaş hareket eder.
Düşmanları kovaladığında bile paçasını kurtarır kurtarmaz ilk gördüğü
ağaca atlar ve uykusuna veya yemeğine kaldığı yerden devam eder.

Hayvanlar aleminin en şefkatli annesi pandalardır. Yeni doğan panda ancak bir fare büyüklüğünde ve 100 gr ağırlığındadır.

Bebek
pandanın gözlerinin açılması 6 hafta sürer. 3 aylık olduğunda tek
başına yürümeye, 5 aylık olduğunda ise koşmaya ve bambunun tadına
bakmaya başlar. Bebek panda bir buçuk seneden uzun bir süre annesinin
yanında kalır. Ancak bu uzun dönemin sonunda tek başına yaşamaya
hazırdır.

Bu dönemle ilgili en önemli ayrıntı pandanın çok şefkatli ve sevecen bir anne olmasıdır.

Anne
panda bebeğine çok düşkündür, onu kolların arasında insanların
bebeklerini salladıkları gibi sallar ve sabırla emzirir. Zaten hayvanlar
aleminde de yavrularına karşı en sevecen hayvan pandalardır. Pandalar
yalnızlığı sever.

Kutup Ayısı

Kutup Ayısı

Kutup
ayısı (Ursus maritimus), 2006 yılında hassas türden tehlike altındaki
tür kategorisine geçti. Kutup bölgesindeki buzulların erimesiyle yaşam
alanı tehlike altına girmiştir. Tahminlere göre kutup bölgesindeki bu
durum değişmezse önümüzdeki 45 yıl içinde türde yüzde 30'luk bir azalma
olacak ve sonunda da tümüyle yok olacak. Yapılan ölçümler buzulların
yüzölçümünün önümüzdeki yüzyıl içinde en az yarı yarıya azalacağını,
hatta tümden yok olabileceğini ortaya koyuyor.

Kutup ayıları
öylesine güçlü yüzücüler ki, dirimbilimcilerin büyük bir bölümü bunların
karadan çok denizde yaşayan canlılar kapsamında ele alınmaları
gerektiğine inanıyor. Ne var ki, küresel ısınma Kuzey Kutbu’ndaki
buzulları erittikçe bu hayvanların büyük bir çoğunluğu açlıktan ölecek
ya da sularda boğulup yok olacak.

Penguen



Penguenler

Çin
pandaların soyunun giderek azaldığını gördükçe endişelenirken, şimdi de
imparator penguenleri sorunu ortaya çıktı. Tasmanya'nın güneyinde
Antarktik kıyısında yaşayan imparator penguenleri büyük bir hızla
azalıyor. Bölgedeki buzlar eridikçe hayvanların sayısı da düşüyor.
Penguenlerin sayısı son 50 yılda 3 bine kadar düştü. En büyük ölüm
oranına 1976-1980 arasında denizde buzların azalması sırasında
rastlandı.


Kısa Gagalı Yunus

Kısa Gagalı Yunus

Kısa
gagalı yunus (Delphinus delphis), Akdeniz alttürüdür. Son 40 yıl içinde
türün nüfusu aşırı avlanma ve yaşam alanlarının bozulması sonucu %50
düşmüştür.

Diğer nesli tükenen hayvanlar ise: Akdeniz foku, Anadolu Leoparı, Carrette Carrette, Kelaynak kuşları ve Gorillerdir.

Türkiyede Nesli Tükenmekte Olan Hayvanlar

Asya aslanı (Panthera leo persica)
Kafkas öküzü (Bison bonasus caucasicus)
Çita (Acinonyx jubatus raddei)
Kelaynak
Deniz kaplumbağaları
Akdeniz foku (Monachus monachus)
Telli turna (Anthropoides virgo)
Ceylan (Gazella gazella)
Yırtıcı kuşlar
İç su balıkları

Dağ horozu
Van kedisi

Nesli Tükenmekte Olan Bitkiler

Likya orkidesi (Ophrys Iycia)

Nesli Tükenmekte Olan İlginç Canlılar

Meksikalı yürüyen balık
Kuş yiyen örümcek
Islık çalan örümcek
Dev Çin semenderi
Dev su böcekleri
Dev Palouse solucanı
Dev hindistan cevizi pavuryaları
Deniz lalesi karidesleri
Honduraslı hayalet yarasaları
Ebe kurbağası
Ördek kurbağası
Cam kurbağa
Ayaklı amfibiler
Dev Komodo ejderi
Kagu
Kıllı burunlu kangurular
Çizgili tavşan

Asya’da Nesli Tükenen Hayvanlar (İngilizce)

Afrika’da Nesli Tükenen Hayvanlar (İngilizce)

Avrupa’da Nesli Tükenen Hayvanlar (İngilizce)