NAMAZ ABDES ÜNİTE DEĞERLENDİRME SORULARI

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLÂK BİLGİSİ DERSİ 6. SINIFLAR
I. ÜNİTE DEĞERLENDİRME SORULARI VE CEVAPLARI
S.1. Namaz nedir ve niçin kılınır?
C.1. Namaz: Müslümanların günde beş kez yerine getirmeleri dince buyrulan ve dua okuyarak kıyam(ayakta durma), kıraat(ayakta iken Fatiha Sûresi ile birlikte bir kısa sûre okumak), rükû (eğilme), sücut (secde), kuut (oturuş) denilen beden durumlarının kuralınca yinelenmesiyle Allah’a edilen ibadete denir. Namazı, Yüce kitabımız Kur’an-ı Kerim’de belirtildiği üzere “... namaz müminler üzerine vakitleri belli olarak farz kılınmıştır.” (Nisa Sûresi, 103. Ayet) ayeti doğrultusunda farz kılındığı için ve aynı zamanda Yüce Allah’ın bize verdiği bunca nimete karşılık bir şükür borcu olduğu için kılarız.
S.2. Namazın insana neler kazandırdığını birer cümleyle açıklayınız?
C.2. a) Namaz İnsanın Duygu Dünyasını Zenginleştirir: Namaz kılan insan, öncelikle Allah’ın bir buyruğunu yerine getirmekle manevi olarak üzerindeki borcu ödüyor ve bununla birlikte Allah’a karşı şükrünü ifade ediyor olduğu için ruhen bir doygunluğa erişiyor; böylece duygu olarak bir zenginlik kazanıyor.
b) Namaz İnsanın Davranışlarında Bilinçli Olmasını Sağlar: Namazda okunan dualar itibariyle insanlar kendilerine ve çevrelerine karşı bir sorumluluk içinde oldukları bilincine vararak yaptıkları davranışlarında daha duyarlı ve bilinçli olurlar.
c) Namaz Birlikte Yaşama ve Dayanışma Bilincini Geliştirir: Camilere baktığımızda cemaat kılınan namazlarda toplumun en fakiri ile en zengini bile aynı sırada saf tutar ve burada toplumsal statüler aradan kalkar ve insanlar sadece insan olduklarını hatırlar. Böylece namaz insanların insan olduklarını hatırlatır.
d) Namaz Temizliğe Alıştırır: Namaz kılmadan önce Abdest alırız ve böylece günde beş kere vücudumuzun belli yerlere yıkamış oluruz ki, bu da bize temizlik alışkanlığını kazandırır.
e) Namaz Zamanı İyi Kullanmayı Öğretir: Namazı günün belirli zamanlarında kıldığımız için günümüzü programlamamızda bize yardımcı olur.
S.3. Namazın dışındaki ve içindeki farzları birer cümleyle açıklayınız?
C.3. Namazın Dışındaki Farzlar
1) Hadesten Taharet: Hades denilen manevî kirin giderilmesi için, abdest almak, gerekli hallerde gusül yapmaktır. 2) Necasetten Taharet: Namaz kılacak kişinin, bedeninde, üzerindeki elbisede ve namaz kılacağı yerde pislik varsa bunları temizlemektir. 3) Setr-i Avret: Namaz kılacak kişinin vücudunda örtünmesi gereken yerleri örtmesi demektir. Erkeklerin: Göbek ile diz kapağı arasını (dizkapağı dahil), Kadınların: Yüz, el ve ayaklardan başka vücudunun her tarafını örtmeleri gerekir. 4) İstikbal-i Kıble: Namazı kıbleye dönerek kılmaktır. Kıble, Mekke şehrindeki kutsal bina olan Kâbe yönüdür. Kâbe, Hz. İbrahim ve Hz. İsmail tarafından yapılmıştır. 5) Vakit: Namazları kendi vakitleri içinde kılmaktır.Vakti gelmeden bir namazı kılmak caiz değildir. 6) Niyet: Hangi namazı kıldığını bilmek ve kalbinde hatırlamaktır. Niyetin dil ile söylenmesi sünnettir.
Namazın İçindeki Farzlar:
1) İftitah Tekbiri: Namaza başlarken tekbir almak demektir. 2) Kıyam: Namazda ayakta durmak demektir. 3) Kıraat: Namazda ayakta iken biraz Kur'an okumaktır. 4) Rükû': Namazda eller diz kapağına erişecek kadar eğilmektir. 5) Sücûd: Rükû'dan sonra ayaklar, dizler ve ellerle beraber alnı yere koymaktır. 6) Ka'de-i Ahîre: Namazın sonunda "Ettehiyyatü" okuyacak kadar oturmak demektir.
S.4. Abdest ile ilgili ayeti yazarak bu ayet ışığında abdestin farzlarını yazınız?
C.4. “Ey iman edenler! Namaz kılmak istediğiniz zaman yüzlerinizi ve dirseklere kadar ellerinizi yıkayınız. Başınızı meshediniz, topuklara kadar ayaklarınızı da yıkayınız." (Maide Sûresi, 6. Ayet)
Ayette sözü edilen abdestin farzları şunlardır: 1- Yüzü yıkamak 2- Dirseklere kadar kolları yıkamak,
3- Başı meshetmek, 4- Bileklere kadar ayakları yıkamak.
S.5. Boy abdesti nedir ve farzları nelerdir?
C.5. Boy Abdesti: Ağzı ve burnu suyla temizlemek ve bütün bedeni hiç kuru yer kalmaksızın yıkamaktır. Buna Gusül Abdesti de denir. Farzı üçtür. Bunlar:
a) Ağzı temizlemek b) Burnu temizlemek c) Bütün bedeni yıkamak.
S.6. Ezan ile kamet arasındaki fark nedir?
C.6. Ezan: Namaz vaktinin geldiğini bildirmek için yapılan çağrıya denir. Ezan okuyan kişiye Müezzin denir. İslâm tarihinde ilk ezan 623 yılında Bilal-i Habeşî tarafından Peygamber Efendimizin izniyle Medine’de okundu.
Kamet: Gerek tek başına, gerekse cemaatle kılınan vakit namazlarının farzlarının önce söylenir.
Ezan ile kamet arasındaki fark; kamette ezandaki Hayya ale’l-felâh’tan sonra iki kere Kad kameti’s-salâh denir.
S.7. Namazı bozan durumlar nelerdir?
C.7. Namazı Bozan Durumlar : 1) Namazda konuşmak. 2) Bir şey yemek veya içmek. 3) Kendi işiteceği kadar gülmek (yanındakilerin işiteceği kadar gülerse abdesti de bozulur.) 4) Birine selâm vermek veya verilen selâmı almak. 5) Göğsünü kıbleden çevirmek. 6) Dünyaya âit bir şeyden veya bir ağrıdan dolayı ağlamak "ah" demek. (Allah korkusundan dolayı ağlamak namazı bozmaz.) 7) Öksürüğü yok iken öksürmeye çalışmak. (Elde olmayarak normal gelen öksürük namazı bozmaz.) Namazda bir iş yapmaya çalışmak. 9) Bir şeye üflemek. 10) Kur'an'ı, manası bozulacak şekilde yanlış okumak. 11) Ayeti mushaf'a bakarak (yüzünden) okumak. 12) Namazda abdesti bozulmak. 13) Teyemmüm eden kimsenin namazda suyu görmesi, mesh müddetinin namazda bitmesi 14) Sabah namazını kılarken güneşin doğması. 15) Cemaatle namazda kadınlarla erkeklerin arada bir perde olmadan yan yana bir safta kılması. 16) Namazda örtünmesi gereken yerlerin açılması ve bu açılmanın bir rükuun yapacak kadar süre devam etmesi. 17) Bayılmak, çıldırmak.
S.8. Hangi durumlarda yolcu (seferî) olunur ve yolcu (seferî) olanlar namazı nasıl kılarlar?
C.8. Bir yerden 90 km. öteye gidecek olan ve burada 15 günden az kalacak olan kişiler dinen yolcu (seferî) sayılırlar. Yolculara sağlanan kolaylıklar şunlardır:
a) Yolculuk esnasında bu kişiler 4 rekatlık farz namazlarını 2 rekat olarak kılarlar. (Öğle, İkindi ve Yatsı namazının farzları)
b) Sünnetleri kılıp kılmamakta serbesttirler; ancak kılınacaksa bunlar kısaltılmazlar.
c) Namaz kılarken yolculuk esnasındalar ise bu kişilerde kıbleye dönmüş olma şartı aranmaz.
d) Sabah ve Akşam namazlarının farzları ile Vitir namazını kısaltmadan kılmalıdırlar.
S.9. Cuma, Teravi, Bayram ve Cenaze namazları hakkında bilgi veriniz?
C.9. a) Cuma Namazı: Cuma günü öğle namazı vaktinde cemaatle kılınan ve farz olan bir ibadettir. Cuma namazı, ergenlik çağına girmiş olanlara, yolcu olmayanlara, esir olmayanlara, hasta veya madur olmayanlara farzdır.
b) Teravi Namazı: Ramazan ayında yatsı namazının son sünneti ile vitir namazı arasında ülkemizde genellikle 20 rekat olarak ve 2 rekatta bir selam verilerek kılınan sünnet bir namazdır. Cemaatle kılınacağı gibi, tek başına da kılınabilir.
c) Bayram Namazı: Yılda iki defa Ramazan ve Kurban bayramlarının birinci günü olmak kaydıyla iki rekat olarak cemaatle kılınan ve vacip olan bir namazdır. Namazdan sonra okunacak olan hutbeyi dinlemek vaciptir.
d) Cenaze Namazı: Ölü kefenlenip musalla taşına konduktan sonra cemaatle, ayakta rüku ve secdesiz olarak kılınan ve farz-ı kifaye olan bir namazdır. (Farz-ı Kifaye: Bazı müslümanların dinin bir emrini yerine getirmesiyle diğerlerinin üzerinden sorumluluğun kalktığı ibadetlere denir. Cenaze namazı gibi)
S.10. Fil Sûresinin okunuşunu ve anlamını yazınız?
C.10. FİL SURESİ’nin
OKUNUŞU ANLAMI
Bismillâhirrahmânirrahîm    Esirgeyen ve bağışlayan Allah'ın adıyla
1. Elemtera keyfe feale rabbüke bi eshabil fil.  1. Rabb'in fil sahiplerine neler etti, görmedin mi?
2. Elem yec'al keydehüm fi tadlîl.   2. Onların kötü tuzaklarını boşa çıkar¬madı mı?
3. Ve ersele aleyhim tayran ebâbîl.   3. Onların üstüne ebabil kuşlarını gön¬derdi.
4. Termihim bihicaretin min siccîl.   4. O kuşlar, onların üzerlerine pişkin tuğladan yapılmış
taşlar atıyordu.
5. Fecealehüm keasfin me' kül.   5.Böylece Allah onları yenilip çiğnen¬miş ekine çevirdi.