Talakla ilgili bazı terimler-muhâle'a -hul-ila-zıhar-lian

mehirden vazgeçme karşılığında kocasını razı ederek ayrılmaktır; buna muhâle'a derler. Soru konusu olay da böyle halledilebilir. Bu takdirde sizin borcunuz kalmaz, kadın da serbest hale gelir.


*********************

Hul
HUL
Hul Arap dilinde bir şeyi satmak ve gidermek, demektir.

Fıkıh istilahında ise: Nikâh mülkiyetini, bir bedel karşılığında belirli kelimelerle gidermektir. Bu belirli kelimeler, hul, satmak, satınalmak, ayrılmak, karşılıklı beraatlaşmak ve bunlara' benziyen bir kaç kelimedir.
Hanefî âlimler Hul'u şöyle tarif etmişlerdir:

Hul kelimesi veya onun mânâsını ifâde eden kelimelerle; nikâh mülkiyetini gidermeye "Hul',, denilir. Ancak kadının da bunu kabul etmesi gerekir. Şayet adamın yaptığı hul' akdinde ne açıktan ne de imâ yolu ile kadın tarafından her hangi bir ivaz ( bedel) ödenmesi söz konusu edilmemiş ise hul'un oluşması için kadının kabullenmesi aranmaz.
Yukarda verilen tariften de anlaşılacağı üzere Hul', talâkın bir nevidir. Çünkü boşama bir mal karşılığı olduğu gibi mal karşılığı olmaksızın da olabilir. Bir bedel ve mal karşılığı olmaksızın yapılan boşamaya talâk, denilir. Bir ivaz (= bedel) karşılığı yapılan boşamaya da Hul' denilir. Boşamak bazen caiz, bazen mekruh, bazen müs-tahab gibi değişik hükümler aldığı gibi Hul1 da böyledir. Eşler arasında şiddetli geçimsizlik çıkması veya biribirine karşı yükümlü bulundukları haklara riâyet etmemeleri gibi hallerde Hul' işi meşrudur. Bu meşruluk Kitâb, Sünnet ve İcmâ' ile sabittir. Bakara sûresinin 229. âyetinde buyurulan "... Eğer siz onların (yâni eşlerin) ilâhi yasaları koruyamıyacaklarından korkarsanız o takdirde kadının fidye olarak vereceği şeyde ikisine de günah yoktur." îlâhi emir Hul'un meşruluğu hakkındadır. Müellifin 2056 ve 2057 nolu hadis-leride bunun meşruluğuna delâlet eder.
Eşler arasında bir geçimsizlik çıktığında bunların yakınlarından iki kişinin barışçı hakem olarak toplanıp geçimsizliği gidermeye ve eşleri uzlaştırmaya çalışmaları sünnettir. Nisa sûresinin 35. âyeti bunu emreder. Bu gayretlere rağmen uzlaşma sağlanamazsa talak veya hul' yolu ile eşlerin ayrılmaları meşrudur.

Hul'un hangi kelimelerle oluştuğu, rükünleri ve şartlarının neler olduğu hususunda gerekli bilgi almak için fıkıh kitablarına müracaat gerekir.

(Abdullah) bin Abbâs (ra)'dan rivayet edildiğine göre; Peygamber (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur :
2056''Boşanma talebinde mazur gösteren bir durum yokken, kocasından boşama isteğinde bulunmakla beraber cennet kokusunu bulan bir kadın yoktur"
Not: Bu hadisinin senedinin zayıf olduğu Zevâid'de bildirilmiştir.
Sevbân (ra)den rivayet edildiğine göre; Resûlullah (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu, demiştir:
2057''Hangi kadın (Boşanmayı gerektiren) çetin bir durum bulunmadığı halde kocasından boşama isteğinde bulunursa ona cennet kokusu haramdır."

izahı:
İlk hadis Zevâid türündendir. İkinci hadîsi Tirmizi, Ebû Dâvûd, Beyhakî ve Hâkim de rivayet etmişlerdir. Hâkim bu hadisin, B u h â r î ile M ü s 1 i m' in şartlan üzerinde sahih olduğunu, Tirmizî de bunun hasen olduğunu söylemişlerdir.
Her iki hadîs, boşanmayı gerektiren, aşırı geçimsizlik gibi bir durum bulunmadığı halde kadının, kocasından kendisinin veya kumasının bir mal karşılığı veya karşılıksız olarak boşama teklifinde bulunmasının haram olduğuna delâlet ederler.
Böyle bir talebte bulunan kadının cennet kokusunu duyamıyaca-ğına dâir cümlenin mânâsı, onun cennet kokusunu duymak nimet ve lezzetinden mahrum kılınması olabilir. Yâni kadın cennete girse bile bu kokudan mahrumdur. Cümlenin mânâsı şöyle de olabilir: îyi mü'minler cennet kokusunu ilk andan itibaren duyarlar, fakat böyle davranan kadın bu kokuyu onlar gibi ilk zamanlarda duymayacaktır. Yâni geç duyacaktır. Her iki ihtimalde de bu cümle büyük bir tehdit anlamını taşır. Tekmile yazan : Bu cümlenin açık mânâsı; böyle davranan kadın, öncelikle cennete müstahak olanlardan değildir, demiştir.
ibni mace

http://www.bilvanisi.de/kitaplar/hukukiislamiye/22.htm

Talakın Sıfatı Şer'ıyyesî :
Talâkın Hlmeti Teşriiyyesi :
Talâka Ehliyetin Zevce Aldiyetindekl Zaruret :
Talakı Ric'înîn Mahiyyeti :
Talakı Rîc'înîn Hükmü Ve Ricatın Kavlen Ve Fi'len Vukuu :
Rücu Hakkının Munkati Olub Olmaması :
Talakı Baînin Mahiyyeti Ve Hükmü :
Talâkların Bîribîrine Lahak Olub Olamaması :
Talâkların Şarta Ta'liki Ve Bu Talikin Şeraiti :
Talâkda Şartların Teaddüd Ve Tekerrürü :
Talakda Şartların Tahakkuk Edib Etmemesi Üzerine Terettüb Edecek Neticeler:
Talâkda İstisna Suretiyle Olan Şartlar :
Talâkda Şarta Talikin Sübutu :
Zamana, Mekâna İzafe Edilen Talâklar :
Başkasına Tefviz Edilen Talâklar :



http://www.bilvanisi.de/kitaplar/hukukiislamiye/23.htm

İKİNCİ BÖLÜM
MUHALEAYA, İLAYA, ZİHARA MÜTEALLÎKDÎR
Mühaleanın Sıhhat Ve Nefazında Aranılan Şartlar :
Muhaleaya Aîd Bedeler :
Muhaleanın Hükümleri
Talaka Ve Muhaleaya Daîr Vekaletler :
Talâka, Muhaleaya Müteallik Davalar Ve Şehadetlee:
İ'lânın Mahîyyeti Ve Rüknü :
I'lada Müstamel Tabirler :
Î'lânın Nevileri :
L'lânın ŞERAİTİ ;
L'lânın Hükmü :
İ'lanın Hükmünü Tptal Eden Şeyler :
Kefareti İ'lanen Mahiyyeti :
L'lanın Sebebi Ve Hakkındaki Ahkâmın Hikmeti Teş-Rüyyesi :
Ziharin Mahîyyeti Ve Rüknü :
Ziharin Ehli, Mahalli Ve Şakaiti :
Ziharda Şart Olmayan Şeyler
Zihârın Hükmü
Zihar Hükmünün Nihayet Bulması
Keffaret! Zîhâren Mahiyyetî, Şartı Vücubı Ve Nevileri :
Kefareti Zihâkın Vakti Edası
Keffareti Zihâkın Sebebi Vücubî Ve Hikmeti Teşriyyesi :
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
LİANE, HİVARİ TEFRİKA, IDDETLEKE AİDDİK
Lianın Mahîyyett Ve Keyfîyyeti :
Lîanı Îcab Edib Etmeyen Bazı Sözler ;
Liânın Evsafı :
Liân Yapılabilmesi Îçin Vücudi İktiza Eden Şartlar:
Liândan Evvel Kazein Sübutü :
Lianı Vücubünden Evvel Veya Sonra Iskat Eden Şeyler:
Lianın Hükmü
Lian İle Kati Nesebin Şartları :
Lîânın Sebebi Ve Hikmeti Teşkiiyyesî :
Zevç İle Zevce Hakkında Hiyabi Tefrika Sebeb Olup Olmayan Bazı İlletler :
Înnet Ve Cüb Sebebiyle Olan Tefrikler :
İnnet İle Mecbubiyetden Başka İlletler Sebebiyle Olan Tefrikler
Bazı İllerden Dolayı Tefrika Hükm Edilebilmenin Hikmeti Teşrüyyesi :
Zevceynin Suîimtîzaçlarından Dolayı Yapılacak Tefrikler :
Hakemlerin Tayîn Edilmelerindeki Hikmeti Teşriyye :
Îddetin Mahiyyeti Ve Zevç İle Zevcede Cereyan
Îddetîn Sebebi Vucubi Ve Mebde Ve Müntehası
İddetîn Nevileri Ve Müddetleri :
İddetlerîn Teceddüdü, Tedahülü, Tegayyüeü Ve Îstik Alı :
Îddetîn İnkizasının Malümiyyeti :
Zeyl
İddet Hususunda Gayrî Müslîmeler :
Îddetiv Ahkâmı :
Îddetin Hîkmeti Teşriiyyesi :
BEŞİNCİ KİTAP
NESEBE VE HİZANEYE AİD OLUB BİR MUKADDİME İLE ÎKÎ BOLÜME AYRILMIŞDIR
(MUKADDİME)
Neseb Île Hîzaneye Aid Istılahlar :
BİRİNCİ BÖLÜM
NESEB HAKKINDADIR.
Haml = Gebelik Müddeti :
Nesebin Ve Fîraşîyyettn Sübutü Mertebeleri :
Sabit Olacak Nesebler
Sabit Olmayacak Nesebler :
Sair Mezhebine Göre Sabit Olub Olmayan Bazı Nesebler :
Neseblere Aîd İddialar
Neseblerin Esbabı Sübutiyyesi Ve Beyyîneuîrtn Tercihi :
ÎKÎNCİ BÖLÜM
HIZANE HAKKINDADIR
Hızanenin Mahiyyeti Ve Kîymet Ve Ehemmiyeti :
Ebeveynin Îlk Vazifeler! :
Hızaneye Kimlerin Müstahîk Oldukları :
Men Lehülhazanenin Evsaf Ve Şeraiti :
Hızane Müddeti:
Hızanenîn Mekanı:
Hızane İçin Ücretîn Lüzum Ve Ademi Lüzumu :
Hızane Ve Çocuk Hakkındaki İhtilâflar, Dâvalar
ALTINCI KİTAB
NAFAKALARA MÜTEALLİK HÜKÜMLERİ MUHTEVİ OLUB İKİ BÖLÜME AYRILMIŞDIR.
(BİRİNCİ BÖLÜM
NAFAKAYA AİD ISTILAHLAR VE UMUMt ZABITALAR İLE
ZEVCİYYET NAFAKASINA AİDDİR
Nafakaya Aid Istılahlar :
Nafakaya Müteallik Bazı Umumî Zabıtlar
Zevcîyyet Nafakası :
Zevciyyet Nafakasına İstihkakın Şartları :
Zevciyyet Nafakasının Bibrıza Veya Bilkaza Takdir:
Zevcîyyet Nafakasını İtadan Zevcin Halî Aczi :
Gaib Zevçler Üzerine Takdir Edilecek Nafakalar :
Zevcin İflası Ve Nafakadan Dolayı Hapsi :
Nafakaya Aid Kefaletler :
Nafakadan İbra Ve Sulh :
Zevciyet Nafakasının Sukutunu Îcab Eden Haller:
Nüşuz Sayılıb Sayılmayan Haller :
Zevcelerin Hadimlerine Atd Nafakalar :
Nafakaya Müteallik Zevceynin Ihtilâfları
Îddet Nafakasına Müteallik Meseleler :