Züleyha,Sesimizi türküyle yükseltiyoruz

Sesimizi türküyle yükseltiyoruz

Ali Pektaş - 05.05.2012

On dilde söylediği şarkılarla dikkat çeken sanatçı Züleyha, 'Benden' albümüyle karşımızda.

Sanatçı çalışmayı, acı çeken ve şiddet gören kadınlara adıyor ve ekliyor: "Erkekler, kadını rencide eden türküler söylenmesin."
Müziğe ve özellikle de türkülere ilginiz nasıl başladı?
Müzikle
bağım küçükken babamın ve ağabeyimin teyplere koyduğu kasetleri
dinlememle başladı. Türkü söylemeyi seviyorum. Belki hüzün insanı
olduğum için, türküleri kendime çok yakın hissediyorum. Ancak bu, sadece
türkü dinlediğim anlamına gelmiyor. Kendimi kötü hissettiğimde arabesk
dinliyorum. Mutlu zamanlarımda oturup halay dinliyorum ya da kendim
türkü yakıyorum.
İlk albümünüz ses getirdi. Bu ilgiyi bekliyor muydunuz?
Aslında
her işte bir yanılma payı vardır. Dolayısıyla biz de ilk albümde bunu
göz önünde bulundurmuştuk. Tabii ki bizi eleştirenler olacaktı. Ama
birkaç olumsuz söylemin dışında çok olumsuz eleştiri almadım. Zira o
dönemki şartlar da bunda etkili idi. Kürt açılımının olması, 'bir dil
yetmez' sloganı ile yola çıkmamız ve albümümün on dilde olması belki de
bu ilgiyi artırdı.
Yani ilginin asıl sebebi çok dilli söylemeniz...
Kesinlikle
öyle. Coğrafyamız çok renkli. Ben Kürt'üm ama bu ülkede Ermeniler de
var, Lazlar da. Aleviler de Sünniler de. Ülkemizdeki bu renkleri
değerlendirmemiz gerekli.
Sizin on dilli bir açılım yaptığınız
günlerde Türkiye'de gündem Kürt açılımıydı. Bu süreç hakkında Kürt bir
sanatçı olarak ne düşünüyorsunuz?
Bizleri heyecanlandıran ve
ümitlendiren bir durum oldu Kürt açılımı. Ama farklı sebeplerden dolayı
biraz duraksadı. İnsan ümitleriyle yaşar. Ümit ediyorum iyi şeyler
yaşanacak.
Bu süreçte sanatçı arkadaşınız Aynur'a bir konser sırasında bir saldırı gerçekleşti.
Tabii
ki bu beni çok üzdü. Saldırıyı kınayanlar arasında ben de vardım. Ne
olursa olsun siyasetle sanat birbirine karıştırılmamalı. Aynur, siyaset
yapmak isteseydi başka bir yerde olurdu. Aynur çok sevilen bir sanatçı.
Orada bir linç girişimine maruz kaldı ve asla hak etmiyordu. Açılım
sürecine karşı çıkanlar belki bu şekilde süreci vurmaya çalıştılar. Ben
bu tepkiyi çok kınadım.
Yeni albümünüzde kadınlar tarafından yakılan türküleri söylüyorsunuz. Türküleri neye göre seçtiniz?
Mümkün
olduğunca herkesin bildiği türküleri seçmeye çalıştık. Biraz da az
bilinen türkülere yer vermek istedik. Albüm tamamlandığında herkesin
sevdiği, aynı zamanda aranjörlerin ruhunu kattığı eserler oldu. Neden
bağlama yok diye soranlar oluyor. Çünkü bizim algımız şu: Türkü
okunuyorsa bağlama da olmalı. Türkücünün hızması, dövmesi ve şalvarı
olmalı. Bana, sen hiç türkücüye benzemiyorsun, diyorlar. Türkücü tipi
nasıl olur? Türkücünün bir tipi var mı? Bu, önyargıların ve standardize
etme çabalarının bir ürünü.
Türkçe söylemedin diye eleştiriler oldu mu?
Evet,
parmakla sayılacak kadar az kimsenin bu tür soruları oldu. Ama Türkçe
harici bir başka dilden türkü koymuş olsaydık başka bir dilden de türkü
koymamız gerekiyordu. Ben Kürt'üm. Başka bir dilden okumam gerekseydi en
azından bir Kürtçe türkü okumam gerekiyordu. Bu albümün Türkçe olmasına
karar verdik. O yüzden aslı Ermenice olan Ninno adlı türküye Türkçe
sözler yazıldı.
Erkekler tarafından söylenen bazı türkülerin kadınları yaraladığı dillendiriliyor.
Ben
aslında erkekler tarafından üretilen bazı türkülerin söylenmemesi
gerektiğini düşünüyorum. Çünkü bazı eserler kadınları rencide
edebiliyor. En azından bu konuya duyarlı olan arkadaşların bu türküleri
söylememesi gerekiyor. Mesela "Armut dalda, kız balkonda sallanır vay
vay" ne demek. Ben bunu algılayamıyorum. İlla da bunlar bir kanunla
yasaklansın veya sansürlensin demiyorum. En azından bizlere rol model
olan ağabeylerimiz ve ablalarımız söylemesin.
Kadınlar günlük hayatta söyleyemediklerini türkülerde dile getirmiş sanırım...
Kadınlar
seslerini nerede çok fazla seslendirebiliyorlar ki? Kadın sesini ya
tarlada çalışırken ya bulaşık yıkarken ya da çocuk bakarken
yükseltebiliyor. Bir de türkülerde ve şarkılarda yükseltebilecek.
Kadınlar bir yerde bastırılmış.

Şiddet görmedim desem yalan olur

Albümünüz kadına şiddetin çokça konuşulduğu bir döneme denk geldi. Bu sorun için bir çözüm öneriniz var mı?
Bu
konuda nasıl çözümler olur bilmiyorum ama kendi adıma bir şeyler
yapmaya çalışıyorum. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın kurulmuş
olması bile sevindirici bir adım. Ayrıca Başbakan ve eşinin bu konu ile
yakından ilgilenmesi de önemli.
Kadının ekonomik özgürlüğünü kazanması çözüm mü sizce?



Şiddetin
sadece yoksul ailelerde olduğu gibi bir yanlış algı var. Bir profesör de
şiddet görüyor. Kadınlar da sinirleniyor ama onlar şiddet uyguluyor mu?
Yoksulluk olan kısmını kalkındıralım. Peki eğitimli tarafa ne
yapacağız? O zaman eğitimimizi tekrar gözden geçirmeliyiz. Sıfırdan
başlamak ve vicdanları eğitmek. Toplumumuzda şükür, sabır ve tevekkül
eksik. Her şeyden önce inanmak, şükretmek gerekiyor.
Siz baskı ya da şiddete maruz kaldınız mı?
Eğer
'ben hiçbir baskıya maruz kalmadım, hiç şiddet görmedim, gayet güllük
gülistanlık bir şekilde büyüdüm' dersem hayatımın en büyük yalanını
söylemiş olurum. Ben muhafazakar bir ailenin Kürt kızıydım. Oturup
kalkmama ve giyinmeme zaten dikkat ediyorum ama ailemin istediği tarzın
dışına çıkmam mümkün değildi. Yeri geldi kızdılar, yeri geldi giyimime
karıştılar. Onlar benim öğretmen ya da bunun gibi bir mesleğe yönelmemi
istiyorlardı. Ama ben türkü söyleyeceğim dedim. Ürktüler, yanlış bir
yola giriyorum sandılar. Oysaki önce işe, sonra da müzik dünyasına
girdim. Şiddet açısından açıkçası konuşmak istemiyorum. Benim ve
ablalarımın da bu konuda kötü dönemleri oldu.
Albümünüz raflara oyalı bir kese içinde konuldu. Bu kimin fikriydi?
Kadın
Emeğini Değerlendirme Vakfı'yla birlikte çıktı bu fikir. Keseleri
Mardin'deki Çok Amaçlı Toplum Merkezi'ne yaptırdık. Bunlara çok emek
verildi.

*************
http://www.klasmp3.com/2012-full-album-indir/zuleyha-benden-2012-indir
http://www.filesin.com/56676199652/41D8CD98F056676199652/Zuleyha-Benden.2012.rar.html