Öfkenin Taşmasını Önleyen Yöntemler
Öfke aslında normal ve sağlıklı bir duygudur. Ama kontrolden çıkıp da yıkıcı hale dönüştüğünde okul ya da iş hayatınızda kişisel ilişkilerinizde sorunlara yol açar. Öfke çok çeşitli olaylar sonucu ortaya çıkabileceği gibi doğal afetler gibi hiç beklenmeyen bir anda gelip hayatı alt üst eden ve istenmeyen değişikliklere sürüklenme durumlarında da sıkça ortaya çıkar.
ÖFKENİN İFADESİ
Öfke sadece insanlarda var olan bir duygu değil her canlı organizmanın tehdit karşısında olaylara gösterdiği doğal bir tepkidir. Afetler de genellikle beklenmeyen olaylar oldukları için insanın var oluşunu tehdit eder.
Sağduyumuz öfke duygumuzu nereye kadar götüreceğimiz konusunda önümüze sınırlar koymaktadır. Ancak afetler sırasında yaşanan panik ve şok karşısında her şey karmakarışık olabilir. En başta artık hayatımız karmakarışık olmuştur. Öfke duygularıyla başa çıkmak için bilinçli ya da bilinçsiz bazı yollar kullanırız. Bunlar kısaca; İfade etme bastırma ve sakinleştirmedir.
Öfkeyi saldırganlıkla değil de sözel olarak ifade etmek bunlar içinde en sağlıklı yoldur. Bunu yapabilmek için istediklerimizin ne olduğunun farkına varmalı bunları açık ve karşımızdakini incitmeyecek bir şekilde aktarmalıyız.
İkinci yol öfkeyi bastırmaktır. Kızgınlığınızı içinizde tutup onu düşünmemeye çalışıyor ve dikkatinizi daha olumlu bir şeylere yönlendiriyorsanız bu yolu kullanıyorsunuz demektir. Bu bazen işe yarasa da sürekli olarak bu yolu kullanmak çok sağlıklı olmayabilir. Eğer kızgınlık doğru bir biçimde ifade edilemezse bir süre sonra bu duygu kişinin kendisine döner ve yüksek tansiyon psiko-somatik rahatsızlıklar (ülserler alerjiler vb.) ya da depresyon gibi sorunlara yol açabilir.
Öfke yaşadığınızda kendinizi sakinleştirmeye çalışmak üçüncü seçeneğinizdir. Nefes alıp verişlerinizi kalp atış hızınızı kontrol ederek kendinizi fizyolojik olarak sakinleştirip içinizdeki öfke duygusunu hafifletebilirsiniz.
ÖFKENİN YÖNETİMİ
Öfke yönetimi tekniklerinin amacı kızgınlığın ve öfkenin yol açtığı duygusal ve bedensel tepkileri azaltabilmektir. Siz de kızgınlığa yol açan insanları olayları yok edemezsiniz; onlardan kaçınamazsınız; onları değiştiremezsiniz. Yapabileceğiniz tek şey bu insanlar ya da olaylar karşısında gösterdiğiniz içsel ve dışsal tepkilerinizi kontrol edebilmek onları yapıcı bir şekilde yönetebilmektir.
Eğer zaman zaman kontrolü kaybettiğiniz oluyorsa ya da kaybedeceğinizden korkuyorsanız bir psikologdan yardım isteyebilirsiniz.
ÖFKEMİZİ BOŞALTMAK İYİ MİDİR?
Psikologlar artık bunun çok yanlış ve tehlikeli bir inanç olduğunu göstermişlerdir. Araştırmalar kızgınlık duygusunun “boşaltılması”nın kızgınlık öfke ve saldırganlığı daha çok arttırdığını ve sorunu çözmek için hiç bir yararı olmadığını göstermektedir. Onun için en iyisi öfkenizi neyin başlattığını bulmak ve kendinizi öfkeyle kaybetmeden bu nedenlerle başa çıkabilme yollarını öğrenmektir. Örneğin asıl kaygı duyduğunuz şey kendinizi güvencede hissetmeme iken bambaşka bir şeye bağırıp çağırabilirsiniz.
HANGİ YÖNTEMLER ÖFKENİZİN TAŞMASINI ÖNLER?
Gevşeme:
Derin derin nefes alın sakinleştirici durum ve manzaraları zihnimizde hayal ederek canlandırmaya çalışın. Bu sakinleşmemize yardımcı olur.
Deneyebileceğiniz bazı basit yöntemler şunlardır:
Karnınızı dolduracak şekilde derin nefesler alın; göğsünüzün üst kısmıyla nefes almanız sizi rahatlatmaz. Nefes alıp verdiğinizde göğsünüz değil karnınız şişmelidir.
Derin nefeslerinizi alırken kendi kendinize tekrar tekrar “Gevşe!” ya da “Sakin ol!” diyerek telkinde bulunun.
Hayal ederek sizi gevşetecek bir yer ya da ortamı düşünün ve gözünüzün önüne getirmeye çalışın. Geçmişte çok sakin olduğunuz bir yeri hatırlayın.
Bu teknikleri her gün pratik yaparak ezberlerseniz daha sonra karşılaşacağınız gergin ortamlarda otomatik olarak uygulayabilirsiniz.