Yeryüzünde haliife yaratacağım Bakara Suresi 30. Ayet ibni abbas teffsiri Cinler önceden halifemiydi

Allahu alem ,,tüm açıklamalar sonuucu cinlerin bir çeşidi olan şeytanlar , insan cinler, hayvanlara musallat olarak kıyamete kadar saptırmakla görevli cin  taifesindendir.Bediüzzaman nevi diyor, diğer açıklamalar da bunu gösteriyor..Sürülen, lanetlenen taife bu ve  insan, cin ve hayvalara musallat olarak, evhamlar vererek, günahları hatırlatarak , vs vesveseler, akıllara  şüpheler vererek.. ..her insanın bir şeytanının olması bunu gösteriyor..




-kandıracağım le ugviyennehum  ,sağ sol vs diyen araf 11 
iblis- 
-bakara 34 te secde etmeyen de iblis
-...emaneti insana verdik te iblis, şeytanla ilgili bir kısım yok...
-ademe secde etmeme bakara 34 olayında iblis geçerken , cennette adem havvayı zelle-feezellehumeşşeytanu   ayetinde bakara 36 şeytan kelimesi geçiyor 
-insan için apaaçık düşman şeytan ve onu düşman olarak edinin olarak geçiyor fatır 6-yusuf 5  
 -euzu besmele de de şeytan geçiyor Nahl 98  ...



Hz. Peygamber (s.a.s.) de şöyle buyurmuşlardır: "Allah sizden her biri için, bir cinni arkadaş kılmıştır. " Ashab: "Size de mi yâ Rasûlallah?" diye sorduklarında, Rasûlullah: "Bana da ancak Allah ona karşı bana yardım etti de, o (cin) Müslüman oldu, artık o, bana ancak hayır emrediyor. " buyurdu. (et-Tâc, V/233)


“Benim şeytanım bana teslim oldu.” (Tirmizi, Rada 17; Müsned, III/309

Alıntı :

"Sizden hiç kimse yoktur ki ona, biri şeytandan diğeri melekten olmak üzere yanından ayrılmayan iki "karin" tevkil edilmemiş olsun!"
"Size de mi ey Allah'ın Resûlü!" denildi.
"Bana da!" buyurdular. "Ancak, Allah ona karşı bana yardım etti de o bana teslim oldu. Artık o bana hayırdan başka bir şey emretmiyor!" [Müslim, Münâfıkûn 69, (2814)]

*****



Bakara ﴾30﴿
Hani rabbin meleklere, “Ben yeryüzünde bir halife yaratacağım” demişti. Onlar, “Biz seni övgü ile tesbih ederken ve senin kutsallığını dile getirip dururken orada fesat çıkaracak ve kan dökecek birini mi yaratacaksın?” dediler. Allah “Şüphe yok ki, ben sizin bilmediklerinizi bilirim” buyurdu.

---

وَاِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلٰٓئِكَةِ اِنّٖي جَاعِلٌ فِي الْاَرْضِ خَلٖيفَةًؕ قَالُٓوا اَتَجْعَلُ فٖيهَا مَنْ يُفْسِدُ فٖيهَا وَيَسْفِكُ الدِّمَٓاءَۚ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَؕ قَالَ اِنّٖٓي اَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ    ٣٠


" خَلِيفَةً Bu tâbir, arzın, insanların hayatına elverişli şeraiti hâiz olmazdan evvel, arzda idrakli bir mahlûkun bulunmuş olduğuna ve o mahlûkun hayatına, o zamandaki arzın evvelki vaziyetleri muvafık ve müsait bulunduğuna işarettir. خَلِيفَةً tâbirinin bu mânâya delâleti, mukteza-yı hikmettir. Amma meşhur olan mânâya nazaran, o idrakli mahlûk, cinlerden bir nevi imiş; yaptıkları fesattan dolayı insanlarla mübadele edilmişlerdir."(1)
İşaratül-İ'caz, Bakara Suresi, 30. Ayetin Tefsiri


İnsanlar dünyaya gönderilmeden önce, dünyada cinlerden bir taife vardı. Yani insanlardan önce dünyada ikamet eden idrakli mahluklar cinlerdi. Cinler dünyada fesat ve bozgunculuk yaptıkları için Allah onların yerine insanları yaratarak arza halife yapmıştır. Nükteli bir tabirle söylemek gerekirse, insanların gelmesi ile cinlerin pabucu dama atılmıştır.
Dünyanın, insanların hayatına elverişli hale gelmesi bu mübadelenin vaktidir. Bundan evvel arzın hali ve şartları o cin taifesinin hayatına elverişli imiş, diye anlıyoruz.
https://sorularlarisale.com/halifetun-bu-tabir-arzin-insanlarin-hayatina-elverisli-seraiti-haiz-olmazdan-evvel-o-idrakli-mahluk-cinlerden-bir-nevi


---*********-------
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/583168



Hicn 364-450 yıllan arasında yaşamış olan Maverru, tefsirinde, .Adem ve so-
yunun hilafeti konusunda üç farklı görüşü aktarmaktadır. Bunlara daha önce
satırlar arasında değinilmişri; ancak toplu olması bakımından bu üç görüşün
ne olduğunu ve kimlere ait olduğunu bilmekte yarar görüyorum. Bunlar özet-
le şunlardır:
ı. İbn Abbas'ın görüşü: Buna göre yeryüzünde Adem'den önce cinler
vardı. Bunlar orada fesat çıkanp kanlar akıttılar ve bu yüzden helak oldular .
.Adem ve soyu, işte bu yeryüzünden silinip yok edilen cinlerin yerini almak
üzere, anlann yerine (halife) olarak yaratıldı.
2. Hasan Basn'nin görüşü: Ona göre Allah, Memoğlundan birbirinin
ardına gelip biri öncekinin yerine geçecek türden bir kavim diledi, ki onlar,
hak ve adaletin ikamesi ve yeryüzünün bayındır olması konusunda babalan
olan .Adem'in ardınca gelip onun yerini doldururlar.
3. İbn Mes'ud'un görüşü: Buna göre ise Allah, Kendisinin yarattığı A-
dem ile oğullanndan O'nun yerine geçecek olanlar arasında hükmetme konu-
sunda Kendisi'nin yerini alacak bir halife yaratmayı dilemiştirl3o.
ııo el-Maverdı, Ebu'I.Hasan Ali b. Muhammed b. Hubeyb el-Basri (h. 364-450), enNüket 7£'1, 'UyUn
(Tt{sim'I-Maıerdi), Beyrut 1992, I, 95. Ayrıca bkz. İbn Atiyye,el-Kadı Ebu Muh~d Abdu'I-Hak b.
Galib e1-Endülüsı (h. 481-546), ei.Mummm/I.V«iz fi Tt{s/ri'I.Kitabi'I.Azlz, tahk. e1-MeCıisu'l-ilmi
(Fas), Fas ı975, s. 164



Hasan Basri'nin görüşlerine göre halife, cin veya insan, canlı varlıklar arasın-
daki yer değiştirme sonucu bir başkasının yerini alandır. Yani sonradan gelen
(yaratılan) bir varlığın kendinden öncekinin yerini alması ve onun görevini
üstlenmesidir. Bu rivayetlerden sadece üçüncüsüne, yani İbn Mes'ud'dan
gelen rivayete göre halife'nin anlamı, ilk yarattığı Mem'le birlikte O'nun
soyundan gelenlerin Allah'a vekaleten O'nun yerine halife olması, daha açık
ve belirleyici bir ifade}ie insanın, Allah'ın yeryüzündeki halifesi olması de-
mektir ki, birçok yerde aktanldığı gibi bazı müfessirlerin görüşü de bu isti-
kamettedir.

-------

insanm Halifefiği Meseles.~;-------------------2 i
olmak)den geldiğini ve onun (irnamın), kendisine uyrnanın vuclibu gerektir-
diği konuda niitekaddim (önde ve üstün olan) .manasına geldiğini vurgulamak-
tadır75•
İbn Abbas'tan gelen bir rivayete göre "halife"den kasıt, Allah'ın daha
sonra yaratacağı Mem'dir ve O, Allah'ın yeryüzündeki hak ve adaletle hük-
medecek olan bir halifesiciir; ancak Allah O'nun soyundan gelenlerden bir
kısmının yeryüzünde fesat çıkaracak olduğunu da önceden meleklere bildir-
miştir76• Bu rivayet doğruysa buradan anlaşılıyor ki melekler, işte bu yüzden
böyle bir varlık yaratmasına bir çeşit itiraz ederek: .,. Orada fesat çıkarıp kan
dCkwie birini mi (halife darak) y:ırataaıksınJ7 demektedirler. Bundan oldukça
farklı, gene İbn Abbas ve onunla birlikte İbn Mes'lid'tan gelen bir başka
rivayete göre de Allah .Adem'i daha önce yeryüzünün halifeleri olan melekle-
rin yerine O'nu ve O'nun soyunu halife yaptığından dolayı .Adem ve soyu
halife olarak isimlendirilmiştir. Yine İbn Abbas'tan gelen bir başka farklı
rivayete göre ise denilmiştir ki, burada halife'den kasıt, birbirinin ardınca gelip
birbirinin yerini alacak olan .Ademoğlu'dur ki bunlar yeryüzünün imarı, hak
ve adaletin ikamesi konusunda babaları olan .Adem'in yerini almışlardır78•
Bunlar gibi daha birçok rivayet söz konusudur ve hepsi de birbiriyle az-çok
çelişen rivayetlerciir ki bu durum, bu gibi rivayetlerin doğruluğu ya da en
azından hangisinin daha doğru olduğu üzerinde oldukça şüpheler doğurmak-
tadır. Tefsirlerin farklılığı, biraz da bu gibi rivayetlerin çok ve birbirinden
farklı olmasından kaynaklanmaktadır. Bütün bu farklılıklar ise şunu göster-
mektedir ki bu konuda kesin bir şey söylemek mümkün değildir. Dolayısıy1a
hiç kimse halifeden kastın, 'Allah 'ın halifesi' demek olduğunu, kesin bir ifa-
deyle söyleyemez. Çünkü Kur'an'da, bu durumu açıkça ifade eden hiçbir
zahir kavram yoktur, yani, izafet terkibi halinde "Allah'ın halifesi" kavramı
Kur'an'da geçmemektedir79•

https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/583168



----*****-----




Nitekim
Allah: A rridsun ki sizden cm fJe»Fnierleri kerriileritr rrucizeler~ği halde zul-
mttiklerinlen ddayı rıiCE milletleri heWe ettik ... 1OG diye buyurduktan sonra: Sonra
da msıl dauartiUağınızı gimmiz iÇn onların ardm:lan sizi ~ünie hali/eler )tLJr
tık 101 buyurrnaktadır. Böyle düşünen müfessirler şunu demektedirler: İşte
Mem'in yaratılmasından önce helak olan bu tür, yeryüzünde fesat çıkanp,
kan dökmekteydiler. Melekler de, bu yüzden, daha önce fesat çıkanp kan
döktüklerinden dolayı he1ak edilenlere kıyasla suallerini istinbat ettiler. Çünkü
"halife" olanın, akla ilk geldiği gibi, yerini alacağı kimseye uygun ve onun
tüıünden olması icabederıoı.
Ancak burada halife olanın daha öncekiyle aynı ayarda olmasına dair
hiçbir delil bulunmadığına göre, bu benzer olma durumu, hilafetin gerekle-
rinden değildir. Nitekim Allah, meleklerin sualine cevap verirken, anlann
bilmediklerini bildiğiniıo3, dolayısıyla yaratacağı halifeyi öncekilerden üstün
kılacağını, haber vermektedir. Muhammed Abduh'a göre, eğer birtakım mü-
fessirlerin yukanda sunulan görüşü doğru ise, bu durumda, bu yeryüzündeki
ilk akıllı canlı tüıünün ilki Mem değildir, anlamı çıkar. Ona göre, bütün bu
tefsirlerin kaynağı, İran'ın uydurma masallarına ve hıırMelerine dayanmakta-
dır. O uydurma hikayelerden birine göre Mem'den önce yeryüzünde cinli-
lerden bir grup olan ve adına Hinn denilen zümre ile daha değişik adlarla
anılan tuhaf varlıklar vardı. Netice itibariyle birinci görüşte olan müfessirlerin
yorumuna göre Mem, yeryüzüne iskan etmiş ilk akıllı canlı varlık değildirıo4.
İkinci görüşte olan müfessirlere göre ise bu ayetten murad: İnti a1ilunji'l-
arzchalf{eten annı~dir. Görüldüğü gibi burada geçen anti ifadesi, esasında
Kur'an'daki aynı ayetin orijinalinde yoktur. Hali/eten anti şeklinde ayet anlaşı-
lır ve öyle olduğu düşünülürse o zaman ayetin anlamı: 'Bana niyabeten Be-
nim adıma bir halife yaratacağım/yapacağım' olur ve işte bu yüzdendir ki
insanın, yeryüzünde A llaJ/m hali/esi olduğu düşüncesi şayi olmuştur. Buna
göre: Ey Da'Uf£i Biz seni yryüzürxle halife y;ıptık.ı05 ayetinden de anlaşılacağı
üzere, 'halife'den murad Adem ve O'nun bütün zürriyetidirl06. Nitekim insan
zayıfl07 ve cahillOSbir varlık olarak yaratılmasına rağmen acayip güzel ve güç-
lü birtakım özelliklerle de donatılmıştır: İnsan cahil olarak yaratılmasına rağ-
men bütün isimler kendisine öğretilmiş 109 ve diğer varlıklarda olmayan akıl
nimetiyle donatılmıştır. Bu sayede sonsuz bir istidat ve kabiliyete sahiptir.
Dolayısıyla, hiçbir varlıkta bulunmayan daha birçok özelliğe sahip olan insa-
nın bilgisiyle, iradesiyle ve amelleriyle Allah'ın halifeliğini haketmiş sayılabi-

https://sorularlaislamiyet.com/cinler-yeryuzunden-suruldukten-sonra-neden-sinavlarina-devam-etmislerdir


Soru Detayı
Sorumu maddeler halinde soracağım:
1) İbn-i Abbas şöyle diyor: "İnsan çamurdan yaratıldı. Yeryüzünde ilk önce cinler yaşarlardı. Onlar arzda kanlar akıttılar, birbirlerini öldürdüler. Allah onlara İblisin komutasında meleklerden askerler gönderdi. İblis ile onun komutası altında bulunanlar, öteki cinlerle savaşarak, onları denizlerdeki adalara ve dağların etrafına sürdüler."
- Cinlerin şu anda biz insanlar gibi sınava tabi olduğunu biliyoruz, peki cinler yeryüzünden sürüldüyse ve yerine insanlar geldiyse, cinlerin sınavı bittiyse onlar nasıl bizimle beraber halen sınava tabi olabiliyorlar. Yani iblis komutasında cinler sürülüyor ve insanlar geliyor. Ama Kuran'a göre, cinler de şu anda sınavda. Açıklar mısınız?
2) Cinler kan döküyorsa ve İblis de savaşarak onları yendiyse niçin onların hala sınava devam etmesine izin verilmiştir?
- Niçin yeryüzünden cinlerin tamamen sınavı sonlandırılmamış da insanlar geldiği halde sınavlarına devam edilmiştir?




Cevap 1:
İbn Abbas’tan gelen bu rivayet için bk. Taberi, 1/458-459.
- Taberi bu rivayet hakkında şunları söylemiştir: “İbn Abbas’tan nakledilen bu rivayetin baş tarafı, ondan gelen başka bir rivayete muhaliftir.” (Taberi, 1/459)
- Taberi, bu konudaki değişik rivayetler için “Bunlara kesin olarak sahih diyemeyiz.” der. (Taberi, 1/471)
Kitabın muhakkiki Ahmed Muhammed Şakir de: “Taberi’nin zikrettiği bu rivayetlerle ayette yer alan bazı kelimelerin manalarını desteklemiştir. Yoksa bu rivayetler onun makbulü olduğu anlamına gelmez.” (Taberi, 1/458)
Demek ki, öncelikle sorudaki bilgilerin doğruluğu kesin olmadığı anlaşılmaktadır.
- Soruda yer alan “İblis komutasında cinler sürülüyor.” ifadesinin doğrusu şöyledir: “Allah, o cinlerle savaşmaya giden meleklerin ordusuna (katılmak üzere) İblisi de gönderdi.” (Taberi,1/455).Yani İblis komutan falan değildir.
- Ne Kur'an’da ne de ilgili rivayetlerde, cinlerin sınavının bittiğine dair bir açıklama yoktur. Kaldı ki, sürülen cinler yeryüzündeki adalara, vadilere, dağlara gönderilmiş olsalar bile, yine de yeryüzündedir ve yeryüzüne gönderilen peygamberlerin tebliğ ettikleri vahye göre davranmaları gerekir.
Ayrıca, şayet o cinler ölmüş olsa da imtihana tabi olan onların neslinden gelen cinlerdir.
Kur'an’da cinlerin de imtihana tabi oldukları açıkça ifade edildiğine göre (bk. Zariyat, 51/56; Rahman suresi; Cin suresi), bu konuda herhangi bir tereddüt göstermek iman şuuru ile bağdaşmaz.
Cevap 2:
Allah ezeli hikmetinin ön gördüğü dört çeşit canlı mahluk yaratmıştır.
Bu canlı varlıklardan sadece akıl sahibi olan melekler ile sadece nefis sahibi olan hayvanlar imtihana tâbi tutulmamıştır. Çünkü imtihan hem kazanma hem kaybetmek imkânını tanıyan ve bu sebeple de zıtların varlığını istediği için bu iki grup varlık imtihana tabi değildir.
Fakat hem meleklerin aklını, hem de hayvanların nefsini (öfke, iştiha kuvvetini) barındıran cinler ve insanlar ise, akıl ve nefis gibi iki zıt kutuplara sahip oldukları için imtihana tabi olmuşlardır.
- Allah’ın açtığı imtihan, dünyanın sonuna kadar devam eden bir imtihan olduğundan, insanlar gibi cinlerin de kıyamete kadar bu imtihana katılmaları gerekir.
Hz. Âdem’den beri birçok kavim, topluluk helak edilmesine rağmen, yine de bu soydan gelen nesillerle bu imtihan sürüyor.
Demek ki, cinlerin de bir zaman helak olmalarından sonra da onların soyundan gelen nesillerinin imtihana tabi olmaları bu ilahi imtihanın bir gereğidir...