Asrı saadette orduda kadınların vazifeleri

Asrı saadette orduda kadınların vazifeleri


Hz. Peygamberin daha ilk dönemlerinden beri kadınlar, yaralılara bakmak,[87] yaralı ve şehitleri savaş alanından nakletmek, [88]yemek pişirmek, [89] su taşımak, [90] genel hizmetlerde bulunmak, [91] bazı acil vakalarda ve hatta bilfiil savaşa katılmak suretiyle savşalarda yerlerini almışlardır. [92]

Kadisiye savaşında (H.14. yılında) kadınlar, şehitler için mezar kazmışlardı. [93] Serahsî (ölm. H. 438)nin yaşadığı dönemde ka dınlar, karargahlarda levazım nöbetçileri olarak istih dam edilmişlerdir. [94]

Daha sonraki hukukçular, savaşlarda görev almak isteyen kadınların ileri yaşta olmasında[95] ısrar etseler de, biz, Hz. Peygamberdin seferlerine genç, hatta bekâr kızların katıldığını gösteren karşı örnekleri gör mekteyiz (İbn Hişanı, s.768). Uhud savaşına katılan Hz. Peygamberin hanımı Aişe validemiz pek gençti. Bu savaşta onunla beraber gönüllü kadın savaşçıları ordu ya su dağıtım hizmeti vermişlerdir.[96]Buhari'ye gö re[97] Hz. Peygamberin hanımları, örtünme emrinden sonraları da seferlerde O'na refakat etmişlerdi. Hayber savaşında geçen genç bir kızla ilgili bir hikaye var dır. [98] Buharfde, Deniz savaşlarına katılan, yaralılara hizmet eden ve bunları hastahanelere nakleden ya da daha başka şekillerde askerlere yardımcı olan kadın larla ilgili çeşitli bölümler yer alır. [99] Şeybanî, yakınla rı tarafından engellenmedikçe genç kadınların savaşa katılmalarına cevaz verir: (Yaralılara yardım etmek üzere bir kadının yakımyla sefere katılması caizdir; ancak yakın akrabaları nın izni. olmaksızın, yaşlı olsun genç olsun kadınların savaşta yer almaları caiz değildir, gidemezler) [100]

Güvenli bir yerde bulunsun diye küçük bir kaleye gönderilen Hz. Peygamberin halası Safiyye, ka lenin etrafinda şüpheli bir şekilde dolaşan bir yahudiyi kendi elleriyle öldürdü. [101] Büyük komutan Halid b. Velid'in hanımı ve kızları binicilikleriyle meşhurdular. Kadisiyye savaşında gönüllü bir grup kadın, ellerinde sopa ve taşlarla çarpışmada önemli bir hizmet ifa et mişler[102] ve bir defasında, takviye askeri yardım geliyormuş havasını verecek şekilde düzenli saflar halinde yürüyerek durumun lehe dönmesini sağlamışlardı.[103] Bu savaşta sadece bir kabileden yediyüze yakın kocasız (dul veya başka şekilde) [104] kadın yer alıyordu ki, bun dan, katılan tahmini kadın sayısını çıkarmak müm kündür. Hz. Peygamberin hanımı Aişe, Cemel vakasın da dördüncü halife Hz. Ali'nin kuvvetlerine karşı orduya sevk ve idare etmişti.[105]



[87] Serahsî, Şerhu's-Siyer..., IV, 206; Buharı, 56:67; İbn Hişam, s.688, Ömer b. Muhammed, Nisab'ul-İhtisab bölüm, İhtisab Ale'n-Nisâ, varak Ha, b (yazma, istanbul); Serahsî, el-Vecîz, varak, 150a (yazma, Fatih, İstanbul).

[88] Buharı, 56:67; Serahsî, Şerhu's-Siyer.., IV, 206.

[89] Serahsî, el-Mebsût, X,70.

[90] Buharı, 56:68, 64:22.

[91] İbn Hişam, s. 768, Hayber seferi ile ilgili bölüm.

[92] Age., s.573; Burhaneddin el Merğinani, el-Muhît, II, bölüm, men yecüzü lehu'l-huruc, (yazma, Yenicami, İstanbul); Şer hu's-Siyer., III; 207.

[93] Taberî, Tarih, s.2317.

[94] Serahsî, el-Vecîz, varak, 50a (elyazması, İstanbul).

[95] Fetavâ-i Alemgiriyye, konu ile ilgili bölüm.

[96] Buharı, 56:65, 67.

[97] Age.

[98] İbn Hişam, s.768.

[99] Buharı, 56:63, 67.

[100] Serahsî, Şerhu's-siyer..., 111, 206.

[101] Taberî age., s.1479-80.

[102] Age., s.2362-63.

[103] Age.,s.2387.

[104] Age., s. 2363.

[105] Prof. Dr. Muhammed Hamidullah, İslâm’da Devlet İdâresi, Beyan Yayınları, İstanbul, 1998: 311-313