Başarısız kişilikler ve özellikleri
Her insan farklı bir parmak izine sahip olduğu gibi farklı bir kişiliğe de sahiptir. İnsanların hayatta başarılı veya başarısız olması ise kişilikleriyle oldukça sıkı bir şekilde ilintilidir dolayısıyla kişiliğini iyi tanıyıp gerekli değişiklikleri yapabilen kişiler her zaman diğer insanlardan bir adım önde olmayı başarabilmişlerdir. Ayrıca bu insanlar kendi kişiliklerine hakim oldukları gibi evlatlarının kişiliklerine de şekil verebilirler ve onlarda gördükleri eksiklikleri kolayca giderebilirler.
Bazı çocukların bütün imkanlara sahip olmalarına rağmen başarısız olduklarına tanık oluyoruz.
Bu tür çocukların ebeveynlerine evlatlarının ne tür bir kişiliğe sahip olduğunu sorduğumuzda ise hep aynı yanıtları alıyoruz utangaç asi veya sessiz ama söz dinlemeyen. Ayrıca çocuk diye tabir ettiğim bu kişilerin bazen yirmi beş yaşındaki gençler de olabileceğini söylemek isterim.
Burada cevap aramak istediğimiz soru tahmin ettiğiniz gibi neden bu kişiler bütün imkanlara sahip olmalarına rağmen yine de başarısızdırlar? Sorusudur.
Araştırmacıların yıllar süren araştırmaları gösteriyor ki bazı kişilikler ki buna “başarısız kişilikler” de diyebilirsiniz kişileri sahip oldukları imkanlardan gereğince yararlanmalarını engelliyor ve bu kişiliğe sahip olan insanlar genellikle sahip oldukları imkan ve fırsatları zayi ediyorlar.
Bu yazıda bahsi geçen başarısız kişiliklerin başlıca önemli üç tanesine değinmek istiyorum.
Hayalci kişilik.
Hayalci insanlar hayatlarını arzular ve hayaller dünyasında geçirirler. Bu tür insanların her zaman kendilerine “ben de bir gün mutlaka …” derler. Bu tür insanların bütün varlıkları sahip oldukları düşünce ve yeni fikirlerdir ama bu fikirleri uygulamak adına bir adım bile atmazlar.
Hayalci kişiler genellikle çocukluk döneminde veya gençliğin ilk yıllarında sorumluluk verilmeyen zeki kişilerdirler. Ailelerin sorumluluk vermediği bu kişilerin yanı sıra doğal ve normal istekleri karşılanmayan zeki çocuklar da aynı grubun büyük bir bölümünü oluşturuyor. Bu tür insanların diğer bir ortak noktası ise çocukluk döneminde anne ve babaları tarafından onlara çokça söz verilmesi ve bu sözlerin yerine getirilmemesidir.
Bu tür insanlar zamanla gerçek dünyadan koparak etraflarında gelişen olaylara karşı tepkisiz kalıyorlar ve kendi hayallerinde başarılı bir insan olduklarından dolayı gerçek dünyada başarılı olabilmek için gerekli çabayı göstermezler. Dolayısıyla birçok fırsatı değerlendireme gereği duymadan kaybedebiliyorlar.
Tedirgin kişilik
Tedirgin kişilikli insanlar hayatları boyunca çok küçük ilerlemeler dışında hiçbir ilerleme ve gelişme göstermezler.bu tür insanlar sürekli tedirgindirler ve her zaman sorunsuzluk arzusuyla yaşarlar hiçbir olaydan ders çıkarmazlar sadece bugünü düşünürler ve yarın için hiçbir planlama yapmazlar. Bu tür kişiler genellikle başarılı olduklarını söyleyerek yarından duydukları endişeyi maskelemek isterler.
Tedirgin kişiliğin meydana gelmesinin en büyük sebebi çocuklukta yaşanan korkulardır. Nedeni ne olursa olsun çocuklarını bazı şeylerden korkutan ebeveynler bunu yaparak aslında çocuklarını bir adım daha tedirgin kişiliğe yaklaştırıyorlar.
Tedirgin kişiliğe sahip insanlar genellikle çocukluk döneminde karanlık doktorbaba ve benzeri diğer şeylerle korkutulan çocuklardırlar.
Bu kişilerin geçmişine baktığımızda ise genellikle beceriksizlikle suçlanarak sorumluluk verilmeyen kişiler olduklarını fark edeceğiz.
Çocuğu babasından korkutmak çocuğa güçlü kişilere yaklaşmaması gerektiğini öğretiyor. Karanlıktan korkutulan çocuklara aslında bilinmeyen şeylerden ve risk almaktan kaçınması gerektiği öğretiliyor. Bu tür çocuklar büyüdüklerinde sorunsuzluk isteyen ve bir an önce sorunsuz bir haftayı bitirmek isteyen kişilere dönüşürler.
Bu tür kişilerin diğer bir ortak noktası ise genellikle bir sorunla karşılaştıklarında o soruna bir çözüm bulma arayışına girmek yerine daha büyük bir sorunla karşılaşmadıklarına sevinip o sorunu kabullenmeği tercih etmeleridir.
Çocuklara sorumluluk vermek korkularını yenmelerine yardımcı olduğu gibiyeteneklerini de geliştirip birer cesur ve başarılı birey olmalarının önünü açıyor.
Karamsar kişilik.
Bu kişiliğe sahip insanlar genellikle geçmişteki olaylar ve kontrolleri dışındaki olayları düşünerek günlerini geçirirler kendilerini yalnız ve çaresiz hissederlerher türlü ortama uyum sağlamaya çalışırlar ve kendilerine güvenmezler.
Bu tür kişiler genellikle sürekli ailelerini bir şekilde suçlayıp anne-babalarının yetersizliğinden yakınırlar.
Geçmişte kendilerine yol gösteren birisinin olmadığını söyleyen bu gruptaki insanlar genellikle çocukluk döneminde gerekli ilgiden yoksun kalan kişilerden oluşuyorlar.
Bu tür kişilerin geçmişine baktığımızda ise genellikle olumsuz bir üslupla hitap edildiklerini ve sürekli aşağılandıklarını görürüz.
Uzun süre diğer insanların aşağılamasına maruz kalan bu insanlar bir süre sonra kendi kendilerini aşağılamaya başlarlar ve diğer insanların onlara hitap ettiği gibi kendilerine hitap ederler. yani her zaman kendilerini küçükbeceriksiz hakir ve zaman zaman da kötü suçlu pis insanlar olarak hissederler.
“ben yapamam” “olmaz” ve benzeri diğer olumsuz sözcükler bu tür insanların sık kullandıkları sözcüklerdir.
Bu gruptaki kişiler kendilerine güvenmedikleri için olaylar karşısında doğru karar veremedikleri gibi birçok fırsatı da değerlendiremiyorlar ve sorumluluk alabilecekleri ortamlardan kaçmayı tercih ederler.
Bunu unutmamalıyız ki çocuklarımız çocukluk dönemindeki duygularını gençlik dönemlerine de taşıyacaklardır dolayısıyla doğru bir eğitim ve uygun bir terbiye çocuğumuzun geleceğini iyi yönde etkileyebileceği gibi uygunsuz bir eğitim ve yanlış bir yetiştirme de çocuğumuzun geleceğini karartabilir.
Diğer bir deyimle başarılı bir insan yaratmak sizin elinizde olduğu gibi başarısız bir insan yaratmak da yine sizin elinizdedir.
Hiç kuşkusuz başarılı bir insan yetiştirmenin ilk şartı bunun için gerekli bilinç ve bilgiye sahip olmaktır.kendinizi ve eşinizi bilinçlendirip aranızdaki sorunları makul bir yöntemle çözmek ise başarılı bir evlat yetiştirme şansınızı çok yükseltecektir.
Çeviri: Ebuzer TURAN